Akredytywa jako sposób zabezpieczenia płatności

W przypadku zawierania transakcji, których zobowiązania opiewają na dużą sumę oraz pociągają za sobą zwiększone ryzyko, warto pochylić się nad zastosowaniem instytucji akredytywy, która to znacznie ogranicza wystąpienie potencjalnego ryzyka w relacjach handlowych, szczególnie z zagranicznym kontrahentem.

Czym jest akredytywa?

Akredytywa jest swego rodzaju instrumentem finansowym, takim bankowym zabezpieczeniem. Została uregulowana w ustawie o prawie bankowym, jednakże do jej realizacji zastosowanie mają międzynarodowe standardy wydane przez Międzynarodowa Izbę Handlową w Paryżu (tzw. UCP 600). W przypadku zastosowania instytucji akredytywy, bank zobowiązuje się do zapłaty na rachunek dostawcy określonej sumy pieniężnej, w określonym czasie, po uprzednim spełnieniu się warunków określonych w umowie akredytywy, przykładowo warunkiem zapłaty może być dostarczenie do banku określonego rodzaju dokumentów.

Akredytywa jest najczęściej stosowana, w międzynarodowym obrocie gospodarczym, wówczas gdy nawiązujemy relacje z kontrahentem zagranicznym, a płatność za usługę lub dostawy jest odroczona. Zgodnie, z wyżej przywołaną ustawą, otwieranie akredytyw stanowi monopol banków.

Jak działa akredytywa?

Zgodnie z przepisami, bank, działając na zlecenie klienta, ale we własnym imieniu (bank otwierający akredytywę), może zobowiązać się pisemnie wobec osoby trzeciej (beneficjenta), że dokona zapłaty beneficjentowi akredytywy ustalonej kwoty pieniężnej, po spełnieniu przez beneficjenta wszystkich warunków określonych w akredytywie (akredytywa dokumentowa).

Co musi zawierać akredytywa?

Akredytywa dokumentowa musi w szczególności zawierać:

• nazwę zleceniodawcy i beneficjenta,
• adres zleceniodawcy i beneficjenta,
• kwotę akredytywy
• walutę akredytywy,
• termin ważności akredytywy oraz,
• opis dokumentów, po których przedstawieniu beneficjent jest uprawniony do żądania wypłaty w ramach akredytywy.

Kiedy zobowiązanie banku otwierającego staje się wymagalne?

Zobowiązanie banku otwierającego staje się wymagalne z chwilą przedstawienia przez beneficjenta dokumentów zgodnie z warunkami akredytywy.

Zabezpieczenie wynikające z akredytywy dotyczyć może dwóch stron, zarówno tej która płatność ma otrzymać, jak i tej na zlecenie której bank ustanowił akredytywę. To jak zostanie zabezpieczony interes każdej ze stron zależy od ustalonych warunków akredytywy ? które następnie przekazywane są do bankowi. Warunki te, w czasie ważności otwartej akredytywy mogą ulec zmianie wyłącznie za zgodną wolą zlecającego i beneficjenta. Określenie ilości i rodzaju dokumentów, jakie mogą być podstawą wypłaty nie jest łatwa w projektach wieloetapowych, a przez to skomplikowanych pod względem stanu faktycznego i możliwych do wystąpienia zagrożeń. Przykładem mogą być inwestycje budowalne, których immamentną cechą jest kończenie realizacji długo po ustalonych harmonogramem terminach, okoliczności te należy uwzględnić w ramach warunków akredytyw ? dlatego tak ważne jest dopilnowanie warunków akredytywy w ramach pierwszych negocjacji.

Akredytywa jest instrumentem płatnym, koszty ponosić może jedna lub obie strony. To w jakim zakresie wystąpi odpłatność, zależy od rodzaju akredytywy, czy jest ona akredytywą potwierdzoną czy niepotwierdzaną przez bank beneficjenta. I w tym pierwszym przypadku zalecamy czujność, wysokość opłat może istotnie nas zaskoczyć.

Jeżeli potrzebujesz doradztwa w umowach z kontrahentami zagranicznymi - skontaktuj się z nami.

Zespół LTM Tax & Legal